مطالعه تطبیقی الگوی شخصیتی افراد حادثه ساز وعادی در راه آهن (مورد مطالعه اداره کل راه آهن شمالشرق)

سوانح راه آهن به عنوان یکی از اثرات نامطلوب سیستم حمل و نقل، خسارتهای مالی وجانی زیادی ایجاد می کند. از مهمترین عوامل بوجود آورنده سوانح در حمل و نقل ریلی،عوامل انسانی می باشند.شناسایی راهکارهایی برای حذف این عامل ، اثر بسزایی در بالا بردن کیفیت سیستم حمل و نقل ریلی خواهد داشت. پژوهش حاضر به بررسی تفاوت ویژگی های شخصیتی کارکنان فنی حادثه ساز ریلی وکارکنان فنی عادی همطراز(مورد مطالعه اداره کل راه آهن شمالشرق) می پردازد. حوزه کاری این اداره کل از سوزن خروجی گرمسار ( اداره کل راه آهن تهران) شروع و تا سوزن ورودی ایستگاه نقاب(اداره کل راه آهن خراسان)به طول 540 کیلومتر میباشد.این اداره کل دارای 334 پرسنل فنی است. به منظور سنجش این تفاوت،ابتدا به مطالعه ادبیات پژوهش پرداخته شده و عمده مباحث در خصوص شخصیت و ویژگیهای شخصیتی تبیین وسپس به جمع آوری اطلاعات از یک نمونه 200 نفری پرداخته شد.برای اینکه فرضیه های پژوهش به آزمون گذاشته شود از آزمون نئو(فرم کوتاه 60 سوالی)بهره برده شد. در نهایت، نتایج بررسی ها و تحقیق نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی کارکنان حادثه ساز ریلی وکارکنان عادی همطراز تفاوت معنا داری وجود ندارد.همچنین یافته های تحقیق نشان داد بین شاخص های روان نژندی ، برون گرایی،دلپذیر بودن و وجدان کاری در کارکنان فنی حادثه ساز ریلی و کارکنان فنی عادی همطراز تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین شاخص اشتیاق به تجربه در کارکنان فنی حادثه ساز ریلی و کارکنان فنی عادی همطراز تفاوت معنا داری وجود دارد.این مطالعات نشان میدهد که ویژگیهای شخصیتی کارکنان مقصر در سوانح ریلی در بعد اشتیاق به تجربه در بروز سانحه موثر بوده و برسازمان تاثیر میگذارد، لذا باید در این راستا آموزش های لازم برای این پرسنل مد نظر قرار گیرد و ارزیابی ادواری شخصیت پرسنل فنی نیز در زمان استخدام و طی سال در دستور کار قرار گیرد. البته تعامل عوامل شخصیتی با عوامل خطر ساز ریلی و نقص فنی وسایل نقلیه ریلی و حتی اشتباه نفرات فنی مرتبط با سیر قطارها،میتواند نقش هریک از این عوامل را در زمانها و مکانهای مختلف پررنگ و یا کم رنگ ترنماید.اما به درستی مشخص نیست که کدامیک ازعوامل شخصیتی روان نژندی،برون گرایی، اشتیاق به تجربه ،دلپذیر بودن و با وجدان بودن نقش بیشتری در رفتار کارکنان حادثه ساز ریلی دارند و تبیین هر یک از این موضوعات نیاز به بررسی های کارشناسانه دارد. کلیدواژه: سوانح ریلی، فرم کوتاه آزمون نئو،بررسی ابعاد شخصیت،روان نژندی،برون گرایی،اشتیاق به تجربه ، دلپذیر بودن ، وجدانی بودن.